De spellingvaardigheid van leerlingen in een groep loopt soms nogal uiteen. Als gevolg daarvan zal eenzelfde spellingtoets voor een deel van de leerlingen goed op niveau zijn, maar voor andere leerlingen erg moeilijk of erg gemakkelijk. De opbouw van de toetsen Spelling van het LOVS, in combinatie met de bij de toetsen gehanteerde meettechniek, maakt het mogelijk de toetsen beter op het niveau van de verschillende leerlingen af te stemmen. We noemen dat 'toetsen op maat'. Er zijn twee mogelijkheden om op maat te toetsen. Hieronder worden ze kort beschreven. In hoofdstuk 2 'Afname' vindt u een uitgebreide afname-instructie.

Adaptief toetsen

Omdat de toetsscores (het aantal goed gemaakte opgaven) van de leerlingen telkens naar eenzelfde vaardigheidsschaal worden omgezet, kunnen leerlingen ook met elkaar vergeleken worden als ze niet dezelfde toets hebben gemaakt. Dat maakte het mogelijk om voor ieder afnamemoment (van M3 tot en met B8/M8) twee in moeilijkheid verschillende toetsen samen te stellen, die leerkrachten gedifferentieerd kunnen toewijzen aan hun leerlingen. De opgaven in de toetsen Spelling zijn per afnamemoment verdeeld over drie toetsmodules. Deze drie modules, Start, Vervolg 1 en Vervolg 2, verschillen in moeilijkheid. Module Start past bij de gemiddelde vaardigheid van leerlingen op het betreffende afnamemoment. Module Vervolg 1 is gemakkelijker dan module Start en module Vervolg 2 is moeilijker. Alle leerlingen in de groep maken eerst de startmodule. Minder goede spellers maken daarna de module Vervolg 1. De betere spellers maken module Vervolg 2.

• module Start voor alle leerlingen in de groep
• module Vervolg 1 voor de minder goede spellers
• module Vervolg 2 voor de betere spellers

Een toets Spelling bestaat dus uit twee modules: de startmodule en een van de twee vervolgmodules. De twee toetsvarianten die zo ontstaan, verschillen onderling in moeilijkheid, maar niet in toetslengte of in de spellingcategorieën die aan bod komen. Ook kunnen uw leerlingen - ondanks het feit dat ze niet allemaal dezelfde toets gemaakt hebben - met elkaar en met de leerlingen in de landelijke normgroep vergeleken worden. De onderliggende meettechniek voorziet er namelijk in dat iedere toetsscore (het aantal door een leerling goed gemaakte opgaven), op welk van beide combinaties van toetsmodules deze score ook behaald is, kan worden omgezet naar een vaardigheidsscore op de schaal Spelling niet-werkwoorden. De gedifferentieerde toewijzing van opgaven heeft een belangrijke achtergrond: de meting van de vaardigheid geeft een nauwkeuriger resultaat naarmate de moeilijkheid van de opgaven beter past bij het vaardigheidsniveau van een leerling. En uiteraard is het maken van een toets op maat prettiger voor de leerlingen.

Ontkoppelen van toets en afnamemoment

Voor leerlingen die veel moeite hebben met spelling is er nog een tweede mogelijkheid. Als er in uw groep leerlingen zijn die bij de vorige toetsafname (E7) erg laag hebben gescoord (niveau V of niveau D of E), kunt u ervoor kiezen deze leerlingen in groep 8, in plaats van de minder moeilijke variant van de toets B8/M8, de toets van het vorige afnamemoment (E7) nogmaals voor te leggen, maar nu met module Vervolg 2. Deze toets is wellicht qua moeilijkheid beter op het niveau van deze leerlingen afgestemd dan de toets van B8/M8. In paragraaf 3.5 'Verwerking bij toetsen op maat' is aangegeven hoe u de resultaten verwerkt en interpreteert als leerlingen toetsen van verschillende afnamemomenten hebben gemaakt.